zmartwienie
  • przysparzać komuś zmartwień
    28.05.2014
    28.05.2014
    Szanowni Państwo!
    Czasownik przysparzać łączy się w przeczeniu z dopełniaczem. Jednak, co nie przysparza mi chluby, nie jestem pewien, jak sytuacja ma się bez przeczenia. Czy stosować biernik (przysparza mu szacunek), czy również dopełniacz (przysparza mu wiedzy). Spotykam się z jednym i drugim (częściej z dopełniaczem), chciałem więc spytać, czy obie formy są poprawne (i dlaczego).
    Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości i kłaniam się nisko.
  • zdaje się być
    7.05.2004
    7.05.2004
    Szanowni Państwo,
    które z poniższych zdań jest poprawne?
    1. Zmartwieniem transplantologów zdaje się być problem, jak zaspokoić zapotrzebowanie na organy.
    2. Zmartwieniem transplantologów zdaje się problem, jak zaspokoić zapotrzebowanie na organy.

    Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź.
    Serdecznie pozdrawiam
    Zbigniew Sepioł
  • jeszcze o upgrade'ach
    18.10.2012
    18.10.2012
    Szanowny Panie Profesorze!
    Dziękuję za odpowiedź dotyczącą wyrazu upgrade [16.10.2012 – Red.]. Zmartwienia przysparza mi jednak nie używanie tego i podobnych terminów w terminologii komputerowej, lecz w mowie potocznej, np.: „Cóż, mój raj przedstawia się wspanialej niż moja bieżącość, jednak różnice są drugorzędne. […] Są to upgrade’y istotne i smakowite, ale tylko upgrade’y, niezmieniające istoty rzeczy […]” (Ignacy Karpowicz, [w:] Bluszcz nr 4 (43) / kwiecień 2012).
    Z poważaniem
    Felicyta
  • Legutko jak Kościuszko
    29.10.2007
    29.10.2007
    Witam,
    od pewnej nauczycielki języka polskiego dowiedziałem się, że nazwisk kończących się samogłoską o (Legutko, Ziobro) nie odmienia się. Przeczytałem już odpowiedź na pytanie o nazwisko Ziobro, ale wciąż mam wątpliwości – czy mogę bez obawy o zbytnią potoczność (lub niepoprawność) odmieniać te nazwiska?
    Pozdrawiam!
    Jakub N.
  • nazwiska polskie na -o
    4.12.2002
    4.12.2002
    Proszę uprzejmie o informację, czy moje nazwisko WAŚKO jest odmienialne. Ostatnio otrzymałem certyfikat na ozdobnym papierze, gdzie widnieje drukowane dużą czcionką moje nazwisko, że moje biuro jest reprezentowane przez Zbigniewa Waśkę. Moim zdanie powinno brzmieć: przez Zbigniewa Waśko. Uprzejmie dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem: Zbigniew Waśko
  • powód stresu
    13.06.2015
    13.06.2015
    Szanowni państwo!
    Spotkałem się z takim problemem. Otóż moja koleżanka powiedziała pewnego razu, iż jest „bardzo zestresowana i przerażona jutrzejszym wydarzeniem”. Czyżby normy języka polskiego pozwalały na przerażenie czymś, zanim się wydarzy? Nie lepiej by było powiedzieć, że ona jest „bardzo zestresowana i przerażona z okazji jutrzejszego wydarzenia”?
    Z poważaniem
    Paweł
  • Zalać robaka
    16.11.2017
    16.11.2017
    Skąd się wzięło powiedzenie zalać robaka? Dlaczego mówimy akurat o robaku?
  • czasowniki mówienia
    24.04.2015
    24.04.2015
    Szanowna Poradnio,
    które niżej wymienione NIE SĄ czasownikami oznaczającymi mówienie?
    zająknął się; wyjęczał; przypomniał; zdenerwował się; rzucił; zaatakował; zaciął się; zaczął; powtórzył; dodał; pocieszał; zaproponował; przedstawił; wyrzucał (z siebie słowa); drążył (temat); przerwał; poinformował; tłumaczył; pociągnął (dyskusję); kontynuował; usprawiedliwił (ją); zmartwił się; zwrócił (mu uwagę); sprostował; użył (swego powiedzonka); poprawił (ją); skłamał; zrzędził; westchnął; jęknął
  • pomijane się
    24.01.2003
    24.01.2003
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu (i jemu podobnych): „Matka może położyć się z dzieckiem i pobawić (się?) z nim grzechotką” należy powtórzyć zaimek się, czy jest to całkowicie zbędne? Czy istnieje jakaś reguła dotycząca tej kwestii?
    Pozdrawiam
    Ola S.
  • formy trybu rozkazującego
    11.03.2003
    11.03.2003
    Szanowni Państwo!
    Z uprzejmą prośbą zwraca się Helena Kazancewa – wykładowca języka polskiego z Białorusi.
    Mam kłopot z wyjaśnieniem moim studentom tego, jak się tworzy formy trybu rozkazującego. A właśnie co dotyczy czasowników kończących się zbiegiem spółgłosek, ostatnią z których jest spółgłoska wargowa.
    W podręcznikach dla obcokrajowców, które są mi dostępne, używa się dwóch reguł:
    1. Jeśli temat czasownika kończy się spółgłoską wargową, przy tworzeniu rozkaźnika temat twardnieje: zrób, kip, mów itd.
    2. Jeśli temat czasownika kończy się zbiegiem spółgłosek albo nie tworzy sylaby, dodaje się sufiks –ij (-yj): rwij, śpij, drzyj, zamknij, marznij, poślij.
    Wytłumaczywszy w ten sposób (byłam pewna, że powiedziałam wszystko), przy układaniu testu sprawdzającego zastosowałam między innymi czasowniki: martwić się, nakarmić, załatwić, wątpić, zrozumieć i poprosiłam o utworzenie form trybu rozkazującego od nich.
    Zgłupiałam, kiedy, zacząwszy sprawdzać, zobaczyłam formy, utworzone od tych czasowników za pomocą sufiksu –ij. Studenci zrobili niby wg reguł (przynajmniej tych, które podałam), a mimo to, zrobili źle.
    Może gdzieś w gramatykach jest taka reguła (której nie spotykałam, nie znam), że przy tworzeniu trybu rozkazującego sufiksu –ij nie dodaje się do tematów, zakończonych zbiegiem spółgłosek, jeżeli ostatnią spółgłoską tego zbiegu jest spółgłoską wargową? Czy ja mogę podać to studentom jako regułę, czy to jest zbieg okoliczności, i zdarzyło mi się w jednym zadaniu przez przypadek nazbierać tyle wyjątków? Czy istnieją jeszcze podobne przykłady? Może to tylko jakaś tendencja, dopiero obserwacja, którą trzeba by sprawdzić, zanim będzie się opowiadać z pewnością?
    I, zresztą jak wyjaśnić sytuację z parą aspektową rozumieć – zrozumieć, gdzie oba czasowniki należą do IV (III) koniugacji (poprzednie „kłopotliwe” słówka należały do II), przy czym forma rozumiej jest utworzona zgodnie z regułami od tematu 3 os. l.mn. (rozumieją), formę zrozumiej uważa się za dopuszczalną (choć miałaby być taka wg reguły), a zrozum jest formą normalną i powszechną? Co jest z czasownikiem weź (I), utworzonym od tematu weźm’, gdzie spółgłoska wargowa w wygłosie ginie? Czy to jest jedyny wyjątek, czy istnieją podobne czasowniki?
    Przepraszam Państwa za kłopot i długie tłumaczenie, wiem, że zadaję chyba niełatwe pytanie. Bardzo proszę o pomoc.
    Z serdeczną wdzięcznością,
    Helena Kazancewa
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego