śląski
  • Czy państwo mają…?
    27.09.2022
    16.11.2006
    Dzień dobry,
    mam pytanie natury praktycznej. Czy wchodząc do sklepu, hotelu itp., możemy zapytać: „Czy macie mleczną czekoladę (w sklepie)?” lub „Czy macie wolne pokoje (w hotelu)?”? Czy też lepiej używać zwrotów: „Czy mają państwo czekoladę?”, „Czy mają państwo wolne pokoje?”?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • dialekty lechickie
    2.01.2008
    2.01.2008
    Szanowni Państwo,
    czy w średniowieczu Słowianie mieszkający w Meklemburgii, na Pomorzu Szczecińskim i na Rugi mówili dialektami polskimi? W odniesieniu do tych dialektów spotkałem się z nazwą dialekty lechickie. Czy oznacza to:
    a) dialekty polskie nazwane nieco inaczej z przyczyn pozajęzykowych (inne losy polityczne, wczesna germanizacja itp.)?
    b) inny, odrębny od polskiego język, bardziej jednak podobny do polskiego niż np. czeski czy słowacki?

    Serdecznie pozdrawiam
    Filip Cerkaski
  • do Włoch, ale na Węgry
    15.02.2024
    7.10.2009
    Dzień Dobry!
    Chciałabym się dowiedzieć, dlaczego jedziemy do Włoch, Niemiec czy Anglii, ale na Węgry.
  • Dywiz w nazwach miejscowych oraz w nazwach przystanków

    29.01.2024
    3.10.2021

    Szanowni Językoznawcy,

    co rządzi użyciem lub nieużyciem łącznika w nazwach miejscowych niektórych osiedli lub przystanków? Czym różnią się nazwy osiedli w Warszawie, takie jak Marymont-Potok, Marymont-Ruda od np. nazwy Bemowo Lotnisko (bez łącznika)? Czy stosowanie łącznika w nazwach przystanków typu: Podleśna-IMiGW, Łomianki-Szkoła, Nowy Świat-Uniwersytet, Wola-Ratusz jest poprawne? W jakim zakresie używa się w tych przypadkach norm dot. nazw miejscowości?

    Z poważaniem i pozdrowieniami

    J.J.

  • faraon

    16.10.2023
    16.10.2023

    Szanowni Eksperci,

    Andrzej Bursa w wierszu „Święty Józef” pisał o Świętej Rodzinie: „(...) uciekali przed policją / nocą / w sztafażu nieludzkiej architektury Ramzesów / (stąd chyba policjantów nazywają faraonami)”. Powyższe wytłumaczenie to zapewne licentia poetica autora, więc skąd faktycznie wzięło się użycie wyrazu faraon na nazwanie policjanta? Znalazłem tylko informację, że określenie to wywodzi się z gwary rosyjskiej sprzed I wojny światowej.

    Z wyrazami szacunku

  • iracki Kurdystan

    11.11.2020
    11.11.2020

    Zwracam się do Państwa z prośbą o pomoc w ustaleniu poprawnej pisowni. Pracuję w fundacji Orla Straż, która pomaga ofiarom terroryzmu na Bliskim Wschodzie. Naszym obszarem działań jest głównie Irak oraz... no właśnie. Iracki Kurdystan, czy iracki Kurdystan? Chodzi o pisownię słowa "Iracki/iracki". Nie mogę znaleźć żadnych rzetelnych informacji na ten temat. Oficjalna nazwa tego autonomicznego regionu brzmi Kurdyjski Rząd Regionalny lub Region Kurdystanu (czasem Kurdystan lub Rząd Regionalny Kurdystanu). Kraj, czy też region istnieje od 1991 roku. Ma swoje przedstawicielstwo w Polsce. Można stosować jedną z podanych przeze mnie nazw, ale w artykułach i mediach społecznościowych staramy się posługiwać najbardziej przystępną i najprostszą nazwą. Jak jest z tym Kurdystanem? Jest on iracki, bo należy do Iraku, czy Iracki, sugerujący położenie, ale zaznaczający odrębność narodową, czy wręcz państwową?

    Bardzo proszę o poradę. Pozdrawiam serdecznie.

    Dawid Czyż

  • Jak dawniej nazywano kolor fioletowy?
    25.03.2014
    25.03.2014
    Czy było kiedyś rodzime określenie na kolor fioletowy? Czy nasi przodkowie „odróżniali” ten kolor, czy też włączali częściowo do czerwieni/różu, a częściowo do błękitu?
  • kłęk

    19.10.2023
    19.10.2023

    Dzień dobry,

    chciałam zapytać, jakie jest pochodzenie słowa „kłęk”, polskiej nazwy rośliny z rodzaju Gymnocladus. Pod względem fonetycznym sam nasuwa się jakiś związek ze słowem „kłącze” i podobnymi, ale sama ewolucja wyrazu nie jest dla mnie jasna.

  • Kogom ja nie spotkał!
    16.02.2014
    16.02.2014
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc dot. poniższego zdania: „Tą linią cała huta jeździ, kogom ja nie spotkał”. Chodzi mi o słowo kogom. Nie mogę odnaleźć źródła pochodzenia tej formy, wydaje mi się z dialektu śląskiego bądź gwary. Czy mogę was prosić o pomoc? Skąd to słowo się wzięło, dla jakiej gwary, dialektu jest to typowe? Bądź może ktokolwiek podałby mi źródło, autora, gdzie znajdę wyjaśnienie tego słowa.
    Dziękuję i pozdrawiam
  • kościół, klasztor
    5.07.2002
    5.07.2002
    Czy w zwrocie typu klasztor franciszkanów/ski drugi wyraz piszemy z dużej, czy też z małej litery? W różnych publikacjach spotkałem się z różną pisownią. Np. prof. K. Jasiński w swojej Genealogii Piastów Śląskich obydwa wyrazy pisze z małej litery, zaś w biografii Ryszard III wyraz Franciszkanów/ski pisany jest z dużej litery.
    Dziękuję
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego