żywy
-
wychodzić skądś żywym czy żywy
2.01.20242.01.2024Czy mówi się: wychodzić skądś „żywym” czy „żywy”? Jak powinno wyglądać to słowo w następującym zdaniu:
Ten ostatni zrozumiał chyba, że jeśli ma wyjść z tej przygody żywy(m), to tylko po trupie napastnika.
Pozdrawiam
-
pół martwy, pół żywy19.06.201019.06.2010Jaka powinna być poprawna pisownia wyrażenia: pół mechaniczne, pół biologiczne stwory? Razem, osobno, z łącznikiem? W słowniku znalazłam tylko pół Niemiec, pół Polak. Czy ta zasada dotyczy tylko nacji, czy ma, że się tak wyrażę, większy zakres? Półbóg, ale pół bóg, pół człowiek; półkozioł, ale pół wilk, pół kozioł itd?
Dziękuję i pozdrawiam.
Anna -
Żywe śródtytuły
11.05.202311.05.2023Czy nagłówek akapitu może być jednocześnie początkiem zdania tego akapitu?
Przykład:
„Średni czas trwania sprawy
wyliczany jako liczba (....)”
-
mówiąc żywą łaciną…25.11.200225.11.2002Proszę o podanie poprawnej wymowy połączenia literowego ti w wyrazach i zwrotach zapożyczonych z łaciny i nie spolszczonych. Nie znam języka łacińskiego, a napotykając się na takie wyrażenia jak invocatio Dei, nie wiem, czy należy je wymawiać, tak jak są pisane [inwokatjo], czy też tak, jak niektórzy dziennikarze, sugerując się wymową pochodnego wyrazu spolszczonego [inwokacjo], tak jak np. inwokacja.
Z góry dziękuję. -
patogen7.11.20067.11.2006Jak brzmi dopełniacz słowa patogen? Słowniki podają patogenu, ale naukowcy fitopatolodzy upierają się przy formie patogena, uzasadniając, że to coś jest żywe. Proszę o rozstrzygnięcie tej niezwykle spornej kwestii. Dziękuję.
Maria Wiśniewska, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Poznaniu. -
umarł i pogrzebion26.10.200626.10.2006Czy analogicznie do form zdrów, gotów, żyw, rad, wesół itp. można tworzyć podobne od dowolnego przymiotnika? Jeśli tak, to jakie rządzą tym reguły, np. jak to będzie od zaradny, złoty, zdobyty, obejrzany, zrobiony? Czy w słowach „Umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion” umarł jest skróconą formą od umarły? I czy w cytowanym fragmencie są to przydawki, czy orzeczniki?
-
Dochodiaga w mianowniku liczby mnogiej16.01.202016.01.2020Mam problem z użyciem łagiernego rosyjskiego terminu dochodiaga w liczbie mnogiej. Czy pisać: „Z prycz podnosili się dochodiadzy”? Czy może: „Z prycz podnosiły się dochodiagi”? Logiczne wydaje się napisanie: podnosili się dochodiagi czy, w innym zdaniu: dochodiagi wrócili – ale brzmi to fatalnie. Czy używać tego nieistniejącego w języku polskim słowa analogicznie do istniejącego rzeczownika dziadyga?
-
Konstrukcje ‘od… do…’ z półpauzą1.06.20161.06.2016Szanowni Państwo,
interesuje mnie zapis liczebników w prozie. Który zapis będzie poprawny?
- skazano ich na dwa lata–pięć lat; siedem i pół tysiąca–dwadzieścia pięć tysięcy
czy
- skazano ich na dwa–pięć lat; siedem i pół–dwadzieścia pięć tysięcy?
Rozumiem, że dwadzieścia–pięćdziesiąt tysięcy ludzi może być mylące: nie wiadomo, czy chodzi o dwadzieścia czy dwadzieścia tysięcy?
Pozdrawiam
Katarzyna C.
- skazano ich na dwa lata–pięć lat; siedem i pół tysiąca–dwadzieścia pięć tysięcy
-
Kowale
3.02.20247.06.2023Niedaleko miejscowości, w której się wychowałem, są Kowale – Pańskie i Księże. Jeździło się do Kowali, było się z Kowali. Obecnie mieszkam gdzie indziej (na Dolnym Śląsku) i tu też są Kowale. Ale jest się z Kowal i jeździ się do Kowal.
Skąd ta różnica (poza zwyczajem)?
-
Naturalna metaforyczność języka
21.12.202321.12.2023Szanowni Państwo,
zastanawiam się, czy opisując działania podejmowane przez podmioty prawne (firmy, spółki, urzędy) prawidłowe jest stosowanie czasowników takich jak „pragnie”, „wręcza”, „może”. Spotkałem się z poglądem, że są one właściwe wyłącznie dla ludzi (spółka nie ma rąk, więc nie może nic wręczać).
Przykładowo:
Apple Inc. pragnie wyjaśnić, że...
Spółka wręcza pismo...
Urząd może zebrać informacje...
Firma myśli, iż...
Pozdrawiam
Tomasz P.
