pod

Słownik języka polskiego PWN*

pod
1. «przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że ktoś lub coś znajduje się poniżej lub przedostaje się tak, żeby znaleźć się poniżej danej rzeczy, np. Kot spał pod biurkiem., Woda wlewała się pod wannę.»
2. «przyimek przyłączający nazwę rzeczy, która przykrywa coś lub kogoś, np. Dziecko schowało się pod kołdrę.»
3. «przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że ktoś lub coś znajduje się w pobliżu lub udaje się w pobliże obiektu, który przewyższa osobę lub rzecz, o której mowa, np. Spotkajmy się pod pomnikiem.»
4. «przyimek przyłączający nazwę góry lub miejscowości, w okolicach której coś się dzieje lub w okolice której ktoś się udaje, np. Mieszkali pod Babią Górą., Katastrofa wydarzyła się pod Poznaniem.»
5. «przyimek wraz z przyłączanym rzeczownikiem komunikujący, że ktoś lub coś posuwa się w kierunku przeciwnym do kierunku wiatru lub prądu rzeki, np. Z trudem wiosłowali pod prąd.»
6. «przyimek wprowadzający nazwę czynności lub jej obiektu, podporządkowaną nadrzędnemu składnikowi zdania, np. Wniosek poddano pod głosowanie.»
7. «przyimek wraz z przyłączanym rzeczownikiem komunikujący o kierowaniu czymś, sprawowaniu władzy lub opieki nad kimś lub nad czymś, np. Rodzice oddali córkę pod opiekę babci.»
8. «przyimek wprowadzający określenie przyczyny lub uzasadnienia jakiegoś zdarzenia albo okoliczności, które miały na to zdarzenie wpływ, np. Drzwi otworzyły się pod naporem tłumu.»
9. «przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że dana osoba lub dany obiekt mogą być rozpoznane za pomocą wymienionej nazwy, np. Policja zorganizowała akcję pod kryptonimem "Powroty".»
10. «przyimek wraz z przyłączanym wyrażeniem określający czyjś adres lub numer telefonu, np. Proszę zanieść te bagaże pod szóstkę.»
11. «przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że jedna rzecz jest dopasowana lub dostosowana do drugiej, np. Kupiła torebkę pod kolor płaszcza.»
12. «przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że ktoś robi coś w sposób charakterystyczny dla danego twórcy lub odpowiadający upodobaniom danej osoby, np. Jej pierwsze obrazy były malowane pod Picassa.»
13. «przyimek wraz z określeniem czasu komunikujący, że coś zdarzyło się nieco wcześniej, niż w chwili, na którą to określenie wskazuje, np. Pod wieczór zaczęło padać.»
14. «przyimek wraz z określeniem liczby komunikujący, że dana wielkość jest niewiele mniejsza, niż wskazuje ta liczba, np. Ojciec miał już wtedy pod osiemdziesiątkę.»
15. «przyimek wprowadzający nazwę zakąski, która towarzyszy piciu alkoholu, np. Pili pod śledzika., lub określenie wznoszonego przez kogoś toastu, np. Pod nasze spotkanie!»
16. «przyimek przyłączający określenie osoby, której inni są podporządkowani, zwykle służbowo, np. Pod wiceministrem było pięciu dyrektorów departamentu.»
17. «przyimek wraz z przyłączanym rzeczownikiem określający konsekwencje, jakie grożą osobie, która nie dostosuje się do tego, o czym jest mowa w zdaniu, np. Kazano mu opuścić lokal pod groźbą eksmisji.»
18. «przyimek występujący w zdaniu komunikującym, że dana osoba za pomocą wypowiedzianych słów zobowiązała się do czegoś, np. Zeznawał pod przysięgą.»
zgłoś uwagę
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego