stan
Słownik języka polskiego PWN*
stan
• stanowy
1. «sytuacja, w której ktoś lub coś się znajduje»
2. «czyjeś usposobienie lub czyjś nastrój»
3. «wcięcie w pasie»
4. «część tułowia od ramion do talii»
5. «część ubrania od ramion do pasa»
6. «część ubrania w okolicy talii»
7. «część kraju będąca jednostką administracyjną i terytorialną w niektórych państwach federalnych»
8. «każda z warstw społecznych, na jakie dzieliło się społeczeństwo w państwach europejskich od XIII do XVIII w.»
9. daw. «grupa zawodowa»
• stanowy
stan cywilny «społeczno-prawna sytuacja człowieka w zależności od tego, czy pozostaje (czy nie) w związku małżeńskim»
stan czynny zob. aktywa.
stan kawalerski «kawalerstwo»
stan krytyczny «stan substancji, w którym gęstość jej pary i cieczy są sobie równe»
stan małżeński «małżeństwo»
stan nieważkości «brak grawitacji»
stan onejroidalny «zaburzenie przytomności, któremu towarzyszą omamy»
stan podgorączkowy «temperatura ciała nieco wyższa od normalnej»
stan skupienia materii «forma, w jakiej występuje dana substancja»
stan spastyczny «stan wzmożonego napięcia mięśni»
stan surowy «stan budowli, która ma już dach, ale nie jest wykończona»
stan trzeci «we Francji przed Wielką Rewolucją: mieszczanie i chłopi»
stan wody «wysokość zwierciadła wody w zbiorniku względem umownego poziomu stałego»
stan wojenny «sytuacja prawna wynikająca z zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, polegająca na ograniczeniu praw i wolności obywatelskich»
stan wolny «bezżenność lub niezamężność»
stan wyjątkowy «sytuacja prawna, wynikająca z wewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, polegająca na ograniczeniu praw i wolności obywatelskich»
stan wyższej konieczności «sytuacja, w której sprawca działa w celu uchylenia bezpośredniego zagrożenia»
akta stanu cywilnego «akta, księgi, w których wpisuje się dane dotyczące narodzin, zawarcia związków małżeńskich i zgonów»
departament stanu «ministerstwo spraw zagranicznych»
mąż stanu «wybitny polityk lub dyplomata»
podsekretarz stanu
1. «w Polsce: wysokie stanowisko państwowe stałego zastępcy i pomocnika ministra; też: osoba zajmująca to stanowisko»
2. «w niektórych krajach: zastępca sekretarza stanu»
racja stanu «zasada kierowania się interesem państwa, nadrzędna wobec wszystkich innych zasad i celów»
sekretarz stanu «tytuł niektórych ministrów, rzadziej wysokich rangą pracowników ministerstw»
tajemnica państwowa, tajemnica stanu «wiadomość, której ujawnienie osobom nieuprawnionym może narazić na szkodę bezpieczeństwo albo interesy państwa»
Trybunał Stanu «specjalny organ sądowy rozpatrujący zarzuty przeciw prezydentowi i członkom rządu w przypadku oskarżenia ich przez parlament o działalność sprzeczną z konstytucją»
urząd stanu cywilnego «urząd, w którym notowane są narodzenia, zgony, małżeństwa i rozwody obywateli»
urzędnik stanu cywilnego «urzędnik prowadzący zapisy o stanie cywilnym, narodzinach, małżeństwie i śmierci obywateli»
więzień stanu «ważna osoba publiczna, więziona, gdyż stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa»
zamach stanu «próba przejęcia władzy w państwie siłą»
zdrada stanu «przestępstwo popełnione przez osobę sprawującą władzę polegające na działaniu na szkodę państwa»
Synonimy
Zagraj z nami!
