97.4. [434] Użycie nawiasu kwadratowego
Nawias kwadratowy może być używany zgodnie z następującymi zasadami:
a) W nawiasie kwadratowym umieszczamy wstawki odautorskie w cytatach, np.
Przez aluzję literacką będziemy więc rozumieć aluzyjne nawiązanie do tekstu innego dzieła literackiego [podkreślenie moje — E.P.], dzięki czemu dany utwór posługuje się w większym lub mniejszym stopniu zawartością drugiego utworu jako sposobem wyrażenia własnej treści.
(K. Górski)
b) Do oznaczania skrótów i objaśnień w cytatach lepiej używać nawiasu kwadratowego, gdyż w tekście mogą pojawić się też nawiasy inne, pochodzące od autora cytowanego tekstu; sporadycznie używa się do tego celu nawiasu ostrokątnego < ...>, np.
Oni mówią dalej, że ja w Ferdydurke (i w innych utworach) walczę z fałszem i zakłamaniem... Zapewne. Ale czyż nie jest to znowu uproszczenie [...] moich intencji?
(W. Gombrowicz)
Najbardziej rozczulająca była chwila, kiedy po różnych pieśniach zaintonowaliśmy wszyscy [pieśń]: Święty Boże! święty mocny! o święty nieśmiertelny! zmiłuj się nad nami.
(J. Słowacki, opr. Z. Krzyżanowska)
c) Jeśli musimy użyć dwu nawiasów w odniesieniu do tego samego fragmentu, nawias kwadratowy może ujmować treści szersze, a nawias okrągły — węższe, np.
Rozdział XX opisuje stosunki polsko-szwedzkie [z wyjątkiem XVII wieku, któremu poświęcono osobny rozdział (XXI, s. 273)].
Można jednak w takim wypadku stosować również podwójny nawias okrągły:
Rozdział XX opisuje stosunki polsko-szwedzkie (z wyjątkiem XVII wieku, któremu poświęcono osobny rozdział (XXI, s. 273)).
Najlepiej jednak unikać nawiasów w nawiasie, gdyż utrudniają one odbiorcy orientację w tekście.
