akceptowaniu związanych z tym wymogów jest niedawne pojawienie się pierwszej struktury o charakterze demokratycznym w państwie z założenia absolutnym, chociaż wynika to nie z koncepcji władzy państwowej, lecz władzy religijnej.<br>Tą nową strukturą jest... związek zawodowy. Nie nazywa się związkiem, lecz stowarzyszeniem. Jest to Stowarzyszenie Świeckich Pracowników Watykańskich. Do powstałego 3 maja 1980 roku (wcześniej działalność związkowa była w Państwie Watykańskim formalnie zakazana) stowarzyszenia należy (według danych na koniec 1995 roku) 1253 świeckich pracowników administracji Państwa-Miasta Watykańskiego na około 2800 tam zatrudnionych. Stwierdzenie: pracowników państwa, jest w tym wypadku istotne. Jak wiemy, Watykan jest i mikropaństwem, i zarządem Kościoła na skalę