O poradni

Witamy Państwa w Poradni Językowej PWN, która w 2018 r. została laureatem Kuźni Mistrzów Mowy Polskiej.

 

Nasza Poradnia działa pod kierunkiem prof. Katarzyny Kłosińskiej z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, przewodniczącej Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk. Pomagają jej eksperci – dr hab. Adam Wolański oraz prof. Kazimierz Sikora. W poprzednich latach z Poradnią współpracowali m.in.: prof. Małgorzata Marcjanik, prof. Jerzy Bralczyk i dr hab. Maciej Malinowski. Od początku powstania Poradni, przez kilkanaście lat prowadzona była przez prof. Mirosława Bańkę.

 

Odpowiadamy na Państwa pytania dotyczące spraw językowych, a zwłaszcza poprawności i użycia języka. Najciekawsze pytania i odpowiedzi publikujemy wraz z podaniem autora pytania i odpowiedzi (posługujemy się dokładnie takim podpisem, jaki został umieszczony w zapytaniu); zastrzegamy sobie również prawo do ew. skrótów bądź koniecznych poprawek. Wysłanie pytania do bezpłatnej Poradni Językowej PWN równoznaczne jest ze zgodą na jego publikację. Prosimy także o zapoznanie się z Polityką prywatności serwisu.

 

Zachęcamy Państwa do lektury opublikowanych pytań i odpowiedzi oraz do dzielenia się z nami swoimi wątpliwościami językowymi.

 

Uwaga, w bezpłatnej Poradni Językowej PWN:

  • odpowiadamy tylko na jedno pytanie zadane w wiadomości, chyba że kolejne pytanie dotyczy tego samego problemu

  • nie odrabiamy lekcji, nie rozwiązujemy zadań studenckich ani szkolnych

  • nie piszemy wypracowań, prac semestralnych, rocznych itp.

  • nie sporządzamy bibliografii

  • nie odpowiadamy na pytania zadane w konkursach, teleturniejach itp. i nie oceniamy poprawności odpowiedzi na takie pytania

  • nie wypowiadamy się (na razie) na temat pochodzenia poszczególnych nazwisk

  • nie interpretujemy tekstów ustaw i aktów prawnych niższego rzędu

  • nie przygotowujemy ekspertyz na potrzeby postępowań sądowych, raportów, publikacji naukowych itd.

  • nie przyjmujemy tekstów do korekty i redakcji, nie oceniamy pod żadnym kątem – ani normatywnym, ani stylistycznym, leksykalnym czy gramatycznym

Najnowsze porady

  • należeć

    30.03.2023
    30.03.2023

    Szanowni Państwo,

    zwracam się o poradę, czy poniższe zdanie jest poprawne:

    „Do tłumacza należy zdecydować, na ile informacje te istotnie modyfikują zasadniczy tekst, a na ile można je w przekładzie pominąć.”

    Czy jest to poprawna konstrukcja, że do „kogoś należy zdecydować”? Czy czasownik w bezokoliczniku może występować po słowie należy?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Maria Burnat

  • ropostek

    30.03.2023
    30.03.2023

    Dzień dobry, chciałam spytać Państwa o pochodzenie medycznego terminu „ropostek” oznaczającego obecność ropy w przedniej komorze oka. Podczas gdy cząstka „ropo-” jest tu dość oczywista, drugi człon jest dla mnie kompletnie niejasny. W języku angielskim funkcjonuje termin „hypopyon”, złożenie „hypo-” (pod) i „pyo-” (ropa), czy to ma jakikolwiek związek z polskim słowem?

  • ekspozycja na światło

    30.03.2023
    30.03.2023

    Jak rzeczownikowo określić fakt, że człowiek, który przebywa na zewnątrz, wystawia się na światło. Anglicy mówią „light exposure”. Czy „ekspozycja na światło” jest brzydką kalką? Po polsku o ekspozycji mowa chyba głównie w kontekście fotografii.

    Z góry dziękuję

    D.

  • (z)jeść + biernik

    29.03.2023
    29.03.2023

    Wiem, że w związku ze zmianami w języku, niektóre wyrazy męskie nieożywione w bierniku często kończymy na „-a”. Zauważyłam, że dzieje się tak szczególnie często, kiedy mówimy o warzywach i owocach, zwłaszcza w mowie potocznej. Zastanawiam się jednak jak to się ma do liczebników. Jeśli z jakiegoś powodu chciałabym powiedzieć, że zjadłam jeden owoc – banana, to jak to powiedzieć najlepiej? Zjadłam jeden banan? A może zjadłam jednego banana? Druga opcja brzmi „bardziej normalnie”, ale pierwsza zdaje się być bardziej poprawna gramatycznie.

  • Kawalerowie i damy Orderu Uśmiechu

    29.03.2023
    29.03.2023

    Dama Orderu Uśmiechu.

    W Polsce wiele szkół nosi imię Kawalerów Orderu Uśmiechu. Patronują im osoby, które otrzymały to sympatyczne odznaczenie. Ale w tym gronie są zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Czy panie, które otrzymały Order Uśmiechu, mogą więc być nazywane Kawalerami Orderu Uśmiechu? Czy nie jest tak, że powinno się obowiązkowo mówić w tym kontekście o Damach Orderu Uśmiechu? Sprawa nie jest błaha, zwłaszcza podczas szkolnych jubileuszy szkół, podczas których kobiety witane są jako kawalerowie. Jeśli mam rację, to wspomniane szkoły powinny raczej nosić nazwę Dam i Kawalerów Orderu Uśmiechu. Proszę o rozstrzygnięcie dylematu.

    Andrzej

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego