wystarczająco dużego gradientu naprężeń na czole nabrzmienia (fot. 31), który winien wyzwolić efekt *P, nie stwierdzono gromadzenia wody w obszarze rezerwuarowym (Clarke i in., 1984). Mechanizmu tego jednak nie wykluczono.<br> Niestabilność drenażu podlodowcowego uważana jest obecnie za najbardziej prawdopodobny czynnik wyzwalający szarżę. Przyczyniły się do tego szczegółowe badania lodowca Variegated (Alaska) przed i w czasie trwania fazy aktywnej szarży w 1982 i 1983 r. (Kamb i in., 1985 oraz wiele innych artykułów szczegółowych). Podczas fazy aktywnej ciśnienie wód podlodowcowych było bliskie ciśnieniu nadkładu lodu. Woda przemieszczała się powoli poprzez rozproszony system połączonych odspojeń (por. rys. 6.5). Po dojściu do czoła