zasięgu bliskiego widzenia. Spostrzegamy coś fioletowego, następnie stwierdzamy, że to kwiat, a na końcu oglądamy go dokładnie, aby stwierdzić, iż jest to fiołek. Analogicznie i w procesie wartościowania najpierw określamy wyróżnik, dalej całość i na końcu szczegóły. W tym przypadku jednak ocena każdego poziomu może być różna. Wyróżnik można oceniać dodatnio, całość ujemnie, a szczegóły, albo dodatnio, albo ujemnie, w zależności od ich jakości, przydatności itp. Mazowieckie wierzby na ogół oceniamy dodatnio, krajobraz jako całóść ujemnie, a drogę wśród kwitnących łąk znów dodatnio. Nie można więc dać jednoznacznej interpretacji waloryzacyjnej, czego się nieraz żąda w badaniach wyrosłych na gruncie tzw. psychologii