podstawowym warunkiem przemiany świata.<br>Rozbijając obraz pewnego świata, nadzieja chrześcijań-ska spełniała funkcję demaskatorską wobec tych wszystkich nadziei, które chciały przywiązać człowieka do ziemi. Nadzieja chrześcijańska - jak pisze Paul Ricoeur - demaskowała wiązanie człowieka wyłącznie ze sprawami tej ziemi jako "patologię nadziei", czyli - totalizm. Totalizm to nic innego, tylko próba przedwczesnego dopełnienia nadziei. Nadzieje z tej ziemi biorą część za całość. Tak wtrącają człowieka w bezruch. Aby człowieka podnieść na płaszczyznę prawdziwego ruchu, chrześcijaństwo poucza go o jego najgłębszej tragiczności. Tragiczność najgłębsza odsłania się w rozpaczy. Stąd polemika z nadziejami świata stała się prawdziwym szczepieniem człowiekowi rozpaczy. "Trzeba ugodzić śmiertelnie ziemską nadzieję