się przez pryzmat totalitarnych doświadczeń jako groźna forma zniewolenia dusz. Totalitarna antyreligia zbudowana na wzór religii rzuci swój negatywny obraz także i na Kościół. Model hierarchicznego posłuszeństwa wyda się bliski dyktaturze, etos samozaparcia bliski depersonalizacji realizowanej przez społeczeństwo mrówek (Por. Szkic Kołakowskiego pr. Kapłan i błazen").<br> Gdy dzisiaj spojrzymy na doświadczenia ubiegłych pokoleń i spróbujemy wyjaśnić przedmiot czy przedmioty sporu, zobaczymy lepiej zacietrzewienie i pomyłki obu stron. Ale zobaczmy także, co rodziło i co będzie rodzić napięcia nawet mimo dobrej woli.<br> Otóż Kościół, który niezgorzej współistniał z nurtami klasycystycznymi nawet z antykizującymi i odwołującymi się do wyobrażeń pogańskiego świata, z większymi