wolności" (na marginesie jednej ze sztuk zapisał, że może ona znaleźć się w teatrze dopiero wówczas, gdy nie będzie istniała instytucja cenzury). Historia recepcji scenicznej dramatów Hugo była wielekroć opisywana przez badaczy. Ukazuje bowiem ten przykład wielkość artysty i konieczność ustępstw z jego strony, aprobatę i niechęć teatru i krytyków, entuzjazm i obojętność widzów. Historia to fascynująca i pełna nieoczekiwanych perypetii.<br>Istniała też inna strona teatralnych zmagań Wiktora Hugo: walka już nie o samo istnienie jego dramatów w teatrze, lecz o zachowanie na scenie ich integralnego, nadanego przez autora kształtu. Musiał liczyć się z wszelkimi wspomnianymi ograniczeniami - ale także, i przede