wykazały niezbicie, że wszystko, co otacza dziecko od chwili jego urodzenia: sposób opieki, wpajane zakazy i nakazy, pożywienie, typy zabaw itp., utrwalają się w zasadzie na całe życie w tzw. pamięci permanentnej i pamięci długotrwałej, stanowiąc rusztowanie przyszłych sposobów postrzegania, a zwłaszcza wartościowania. Kształtowanie zdolności percepcyjnych, mimo unifikującego oddziaływania kształcenia formalnego, jest dlatego odmienne nie tylko w poszczególnych wielkich kręgach cywilizacyjnych, lecz i w określonych klasach i warstwach społecznych w ramach tego samego kręgu. Innymi słowy, z odmiennym "bagażem" percepcyjnym wkraczają w świat dzieci europejskie, indyjskie lub chińskie, z innym - dzieci chłopskie lub inteligenckie. Różnice są tym większe, im bardziej tradycyjna