w Stanach Zjednoczonych. W latach 1970-1971 przebywał w Paryżu, prowadząc wykłady na Sorbonie na temat literatury krajów słowiańskich. Współpracował też wtedy z francuskim miesięcznikiem Jean-Paul Sartre'a "Les Temps Modernes". W tym czasie ukazała się w Polsce jego powieść "Rondo", w której, tak jak we wcześniejszych "Wariacjach pocztowych" przeprowadza ironiczny sąd nad historią. Fabuła "Ronda" została później (w1977 r.) wykorzystana w "Nierzeczywistości", przedstawiającej biografię pokolenia, próbującego zachować godność, broniącego wolności jednostki w systemie totalitarnym. <br>W styczniu 1976 r. podpisał "Memoriał 101" protestując przeciw projektowanym zmianom w Konstytucji PRL. Od 1977 r. do 1981 r. był członkiem kolegium redakcyjnego wydawanego poza