strony w koncepcjach ludzkiego poznania emocjonalnego, na przykład "przez serce" u Pascala i "przez miłość" u Schelera, a z drugiej - w generalnej wizji człowieka jako istoty gdzieś pielgrzymującej (Hegel, Bergson, Teilhard de Chardin, Marcel i in.). Analizy wewnętrznego poczucia czasu, tak doniosłe dla Husserla i Heideggera, są w prostej linii kontynuacją badań augustyńskich. W teorii poznania Heideggera odżywa nawet augustyńska koncepcja poznania przy pomocy "światła". Trzeba jednak podkreślić na korzyść współczesnej filozofii człowieka, że jej zainteresowanie <page nr=124> człowiekiem nie jest rezultatem jakiejś po platońsku pojmowanej pogardy dla materii czy dla ciała. Zainteresowania człowiekiem rodzą się przecież dziś, w wieku sukcesów człowieka w