właściwego powieściowego universum - istnieje w powieściach Gombrowicza inaczej. Pierwszy zwrócił na to uwagę Bolecki.<br>Świat "zewnętrzny" jest u Gombrowicza jakby niepoważny, lekki, istnieje zdawkowo i momentalnie. Pisarz informuje o nim pobieżnie, byle jak, odwołując się do obiegowych zwrotów, przenośni, epitetów, niekiedy ostentacyjnie czy prowokacyjnie zniekształconych (&lt;q&gt;"oswojone kury" i "modre jesienne listowie&lt;/&gt;", F 216). Łatwo zrozumieć dlaczego: nie będąc wplątanym w to, co dzieje się między postaciami (a więc w interakcję i ruch form) - ów świat nie wymaga charakterystyki innej niż konwencjonalna. Ale ta konwencjonalność musi być przesadna, ostentacyjna, inaczej czytelnik jej wcale nie dostrzeże! Nie pojmie, że mowa o świecie spoza