jak zauważa Olivier Dollfus (1994), w systemie "przestrzeni światowej" tworzą się zarówno nowe formy uczestniczenia w procesie globalizacji jak też nowe formy społecznego wykluczania. Ponadto globalizacja opiera się na ogólnej wizji, która nie docenia różnic w doświadczeniach historycznych i pluralizmu rodzaju ludzkiego. Dlatego postępy globalizacji wywołują często przeciwne skutki, a mianowicie skupienie uwagi na kwestiach szczegółowych. W rzeczywistości, jak pokazał Bertrand Badie (1994, zob. też Badie i Smouts, 1992), zdążamy w kierunku "nowego światowego nieładu", a to z powodu potrójnego przełomu, którego wyznacznikami są: globalizacja, kryzys państwa narodowego i koniec czarno-białej opozycji ideologicznej. Dzisiejsze podziały w świecie nie są ideologiczne