powszechnie przyjętym, liberalno-demokratycznym sensie tego słowa. A jeśli tak, to główny jego cel został osiągnięty. Gorbaczow poniósł klęskę jako prezydent ZSRR i obrońca radzieckiej państwowości, ale nie jako reformator, którego priorytetem była najszerzej pojęta wolność obywatelska. Pieriestrojka nie była więc "sześcioma latami zmarnowanymi na nieudaną reformę komunizmu". Była raczej niewiarygodnie szybkim, pokojowym rozmontowaniem całego gmachu komunistycznej tyranii. Pokojowy demontaż tego gmachu był jej celem zamierzonym i osiągniętym. Georg Soros, jeden z najbardziej wnikliwych i dalekich od łatwego optymizmu obserwatorów sceny radzieckiej, napisał: <q>"Gorbaczow uważa przekształcenie Związku Radzieckiego w społeczeństwo otwarte za swój główny cel, mający pierwszeństwo przed wszystkimi innymi, łącznie