2) klimat życia, 3) różnorodność okresów; bowiem System traktuje się globalnie, tymczasem zmieniał się on od zdumiewającej anarchii, np. w ostatnich miesiącach 1956 i w pierwszych 1957, do państwa policyjnego niemal na granicy faszyzmu.<br>1) Ideologia. W obecnych omówieniach pomija się ją całkowicie i traktuje się PRL ogólnikowo jako okres niewoli. Tymczasem było to państwo socjalistyczne, rządzone - przynajmniej do lat 70. - przez komunistów jeszcze przedwojennych, z programem marksistowskim: budowa społeczeństwa bezklasowego; produkty pracy powinny należeć do tych, którzy je wytwarzają; człowiek nie ma prawa wyzyskiwać człowieka; ludzkość kuli ziemskiej stanowi wspólnotę: "Wszystkie kajdany świata tworzą jeden łańcuch". Dziś się nie zauważa