w sytuacji istnienia wielu rozwiązań dopuszczalnych (wielowariantowość). Wielowariantowość rozwiązań powinna być wręcz zasadą w zarządzaniu jakością. Kreowanie i uwzględnianie coraz większej liczby rozwiązań dopuszczalnych, wpływa proporcjonalnie na prawdopodobieństwo wyboru rozwiązania najkorzystniejszego. Problem polega jednak na tym, że w wielowymiarowej przestrzeni jakości obiektu, liczba rozwiązań dopuszczalnych jest na ogół nieskończona.<br>Ekonomiczna optymalizacja jakości, podobnie jak rachunek efektywności, może przebiegać na dowolnym poziomie agregacji informacji jakościowych i ekonomicznych. Od wyboru optymalnego stanu cechy prostej obiektu, ze względu na koszt wytworzenia tego stanu, aż po syntetyczny wskaźnik wartościowanej jakości obiektu, ze względu na koszt wytworzenia obiektu o tej jakości. Praktycznym przykładem ekonomicznej optymalizacji jest