I, słynnego Nowosilcowa, Wincentego Krasińskiego, Franciszka Morawskiego i Ludwika Osińskiego, Kazimierza Brodzińskiego i Jana Pawła Woronicza, Aleksandra Linowskiego i księcia Józefa Poniatowskiego, Jana Henryka Dąbrowskiego, Karola Kniaziewicza, Marcina Badeniego i innych. Nic też dziwnego, iż obficie czerpią z tego bogatego źródła nie tylko zawodowi historycy, ale także – zwabieni malowniczością postaci oraz dramatyzmem wydarzeń – powieściopisarze historyczni z Władysławem S. Reymontem, Wacławem Gąsiorowskim i Marianem Brandysem włącznie. Na koniec pamiętniki potwierdzają znaną tezę, że Koźmian był o wiele lepszym prozaikiem niż poetą. Język jego prozy, nie tylko zresztą wspomnień, ale także politycznych uniwersałów, okolicznościowych przemówień, polemik i biografii, rzeczywiście postarzał się