sądownictwa heradów i skuteczniejszej niż w krajach słowiańskich ochrony pozycji społecznej wolnego pospólstwa (bondów). Ale i w Polsce, mimo zmonopolizowania publicznej jurysdykcji przez panującego i jego urzędników, władza książęca nie mogła obyć się bez współpracy opoli, nie mogła więc pozwolić sobie na otwarte deptanie osobowych i rzeczowych praw opolników. Przeciwnie: poszanowanie dziedzicznych praw do ziemi oraz statusu społeczno-prawnego powiązanego z obowiązkami różnych grup chłopów wobec monarchii stało się fundamentalną zasadą nowego systemu, zwanego w polskiej historiografii ustrojem prawa książęcego.<br>W ustroju tym znaczna większość plemiennego pospólstwa została odsunięta od kwalifikowanej służby wojskowej i obłożona pokaźnymi daninami na rzecz monarchii, a