cała przeszłość i kultura Ukrainy wbudowane zostały niejako w tradycję wielkorosyjską". Ukrainiec Gogol (Mykoła Hohol) pisał po rosyjsku. Zrozpaczony XIX-wieczny pisarz i poeta Taras Szewczenko, syn chłopa, ratunek widział w ostrym oddzieleniu Ukraińców od Polaków, Rosjan i innych narodów oraz w powrocie do kozackiej arkadii. Tymczasem Ukraińców czekały jeszcze sroższe doświadczenia dziejowe: wojna Hitlera ze Stalinem i sowietyzacja.<br>Może trudno się dziwić, że Ukraińcy wciąż mają kłopoty ze swoją pamięcią historyczną i tożsamością narodową. Choć w wolnej Ukrainie nie brak odważnych intelektualistów, gotowych się z nimi zmierzyć, jest to proces &lt;orig&gt;niezakończony&lt;/&gt;. Dowodzą tego ukraińskie dyskusje o kwestiach rosyjskiej i radzieckiej