Żydzi są trwałymi świadkami &lt;orig&gt;antyideologicznej&lt;/&gt; konkretności historii zbawienia; Żydzi są świadkami dla "Boga ukrytego", którego tajemniczych dróg nie możemy zrozumieć ni przewidzieć; dzięki Żydom nie ginie na świecie idea mesjańska, tak ściśle należąca do dziedzictwa Izraela; dzięki Żydom możemy oczekiwać lepszego świata, tego świata, potrzebującego Bożej interwencji; Izrael jest znakiem tymczasowości tego świata, niespełnionej jeszcze woli Bożej; dzięki Żydom historia ludzkości okazała się uniwersalną historią świętą; Izrael jest Sługą Pańskim, który przez swe niesłychane cierpienia pokutuje wraz z Chrystusem za grzechy świata. (Traktat o Żydach, Warszawa 1993, str. 86-94).<br><br> Ważne wydaje się to przypomnienie chrześcijanom przez judaizm, że ten świat