w Turyngii i Rathenow25. Drugim liczącym się niemieckim producentem przyrządów optycznych była berlińska firma Goertz, posiadająca filie w Wiedniu i Bratysławie. Poza tymi dwoma głównymi wytwórcami produkcję przyrządów optycznych kontynuowano w firmach: Voigtlander, Busch, Leitz i Hahn.<br>We Francji istniało wprawdzie szereg firm optycznych, ale ich wspólny potencjał wytwórczy znacznie ustępował na początku wojny producentom niemieckim. Dopiero "Pod koniec wojny, tj. po czterech latach, produkcja francuska wystarczyła na potrzeby armii i stanowiła 80% całkowitej produkcji państw koalicyjnych"26. W 1918 r. produkowały przyrządy optyczne firmy: Societe des Establissements Krauss (SEK), A. Jobin i G. Yvon, Morin, Huet, Societe des Lunetiers, Optique