potem zaprzeczył. Odtąd duch ordynansa Krapilina, niewidoczny, towarzyszyć będzie generałowi Chłudowowi jako wyrzut sumienia i rozterka, jako pytanie o sens tego wszystkiego, o rację, o wartość całej tej okrutnej wojny, utopionej ostatecznie w morzu. Czyżby największą jego winą, jego, "białego" generała, było to, że "przegrał ojczyznę"? Czyżby więc człowiek powinien walczyć nie tyle przeciw temu, czego nienawidzi, lecz raczej za to, co kocha? "Miłość, miłość, bez miłości niczego się nie zdziała na wojnie..." - powiada okrutny generał Chłudow. <br>Jest to zdanie kluczowe. W nim właśnie tkwi siła epickiego ducha rosyjskiej twórczości literackiej i teatralnej. Jest to klucz do patriotyzmu na rosyjską modłę