ostateczny <br>i doskonały skutek 'oświecenia', względnie mistycznej łaski, polega na tym, <br>iż człowiekiem we wszystkim kieruje Absolut"&lt;/&gt;. <br>Enomiya-Lassale, podobnie jak japońscy orędownicy uniwersalizmu zen, <br>odrywa zen od tradycji buddyzmu, twierdząc, iż 'oświecenie' zen samo <br>w sobie nie jest ani buddyjskie, ani chrześcijańskie, nie jest też nierozerwalnie związane z żadnym wyznaniem. Moim zdaniem uniwersalistyczna koncepcja zen powinna być określona mianem 'anonimowego zen' analogicznie do <br>pojęcia 'anonimowego chrześcijaństwa' Karla Rahnera. Rahner określa mianem <br>'anonimowych chrześcijan' tych wszystkich, którzy osiągną zbawienie w pojęciu <br>chrześcijańskim bez uznania historycznego objawienia Słowa Bożego. <br>Twierdzi on, że zwłaszcza po Soborze Watykańskim II nie może budzić <br>żadnych wątpliwości