się w nurcie zjednoczeniowym. "Niemcy wschodni" to dziś etykieta sztucznej tożsamości zbiorowej, w której upiększone strzępy wspomnień z życia w realnym socjalizmie nakładają się na aktualne pretensje, pisze z rozgoryczeniem "Frankfurter Rundschau". Przedsiębiorcza jednostka, w mediach symbol przełomu w 1989 roku, nigdy nie zdominowała wschodnioniemieckiej mentalności. Przeciwnie, enerdowski brak samodzielności zderzył się ze społeczeństwem zachodnioniemieckim, które przez dziesięciolecia nauczyło się rozładowywać napięcia społeczne budżetowymi subwencjami. W Niemczech podstawą demokracji jest państwo socjalne. Gdy ono słabnie, słabnie także demokracja.<br><br>Byłby to ponury wniosek z wyborów w Saksonii i Brandenburgii. Ale wielu niemieckich politologów pociesza się, że sukces NPD jest chwilowym przejawem protestu