podczas gdy prędkość nie przekracza bariery prędkości światła. Pierwsze wiązki relatywistycznych jąder atomowych uzyskano już wkrótce w Berkeley w Kalifornii i w Dubnej pod Moskwą. Energie były jednak zbyt małe, by można było myśleć o wytworzeniu plazmy kwarkowo-gluonowej. Przełom nastąpił w 1987 r., gdy w Europejskim Laboratorium Cząstek Elementarnych (CERN) pod Genewą rozpędzono jądra atomowe do energii blisko 200 razy większej niż ich masa. Początkowo jednak umiano przyspieszać jedynie jądra stosunkowo lekkie, te najcięższe, zawierające jak ołów przeszło 200 nukleonów, dopiero w połowie lat 90.<br>Jak jednak stwierdzić, że kropla plazmy rzeczywiście została wytworzona podczas zderzenia. Wszak plazma, jeśli powstaje