powrotu, gdy ten powrót byłby tylko skażeniem. Niebezpieczeństwo tkwi w programowym uznaniu Czystej Formy za rdzeń sztuki. Dziwne, że Witkiewicz, który powiadał, iż "pragmatyzm był zawsze, ale nie był nigdy programowym" i że w programowości pewnych idei jest przekleństwo naszych czasów, nie zdobył się na proste stwierdzenie, że tak samo Czysta Forma istniała zawsze, ale nie była programowa, i że kiedy zmierza się do niej programowo, zadaje się jej ranę nieuleczalną. W kulturze bywają mechanizmy tak delikatne, że kiedy wskaże się je palcem, zmieniają się natychmiast w coś innego, przez samo zwrócenie w tę stronę nadmiernie wytężonej uwagi.<br><br> III<br><br> Teraz postaram