kruszcowy (szerzej - pełnowartościowy) nie powstawał bowiem jako zobowiązanie emitenta, jego wartość (siła nabywcza) wynikała z substancji, z której był wytworzony. Dopiero rozwój procesu dematerializacji pieniądza i oparcie jego kreacji na kredycie bankowym spowodowało, że nabrał on charakteru instrumentu finansowego, ponieważ jego powstanie zaczęło być nierozerwalnie związane z powstawaniem zadłużenia (zobowiązania). Dlatego też, jak już sygnalizowaliśmy, współczesny pieniądz, kreowany przez banki, jest pośrednim instrumentem finansowym.<br>Pomimo stwierdzenia, że pieniądz jest najstarszym i najszerzej funkcjonującym instrumentem finansowym do dziś występują głębokie kontrowersje dotyczące określenia jego istoty. Ogólnie biorąc, ukształtowały się dwa podejścia do definicji pieniądza. Jedno, starsze, wywodzące się jeszcze od Arystotelesa, prowadzi do