zdolny do uczenia się organizm. <br>Refleksyjność nie jest jednak cechą, którą można narzucić rozkazem, wynika z kultury i wartości dzielonych w społeczeństwie. Musi być to kultura otwartości, dyskusji, kwestionowania autorytetów, zdolna do absorpcji innowacji i podejmowania ryzyka. Nic bardziej odległego od praktyki Związku Sowieckiego. W doskonały sposób wyraził to Ryszard Kapuściński w Imperium: Całe bowiem doświadczenie uczy, że z zadawania pytań nie płynie żaden pożytek, że człowiek i tak dowie się tylko tyle, ile - i bez zadawania pytań - powiedzą mu (albo raczej: nie powiedzą) i że przeciwnie - zadawanie pytań jest bardzo niebezpieczne, bo zadając je, człowiek może ściągnąć sobie na głowę