tajemnicą istnienia i z Bogiem, człowiek musi wyobcować się od świata. Dosłownie i w myśli. W dramacie romantycznym taką izolację zapewniają paradoksalnie dwie skrajności: mury celi więziennej, odcinające bohatera od kontaktu z zewnętrznością, lub najpełniejsza możliwie na ziemi samotność - na wierzchołkach gór: "&lt;gap&gt; pod stopami niebo i nad głową / Niebo" - widział Kordian na szczycie Mont Blanc. Te sytuacje zdają się najbardziej sprzyjać mistycznemu skupieniu - stwarzają wrażenie skrajnego, wyjątkowego oderwania od zwykłej ludzkiej kondycji człowieka.<br>Skupienie siły ducha wymaga oderwania od realności, nierozpraszania uwagi przez to, co zwykłym, ziemskim okiem widoczne. Toteż w dramacie romantycznym duchowym zmaganiom sprzyja szczególnie atmosfera nocy -<br><br>&lt;gap&gt;<br><br>Mrok metaforycznie