Twierdzę, że jego źródłem jest świadomość przemijalności dzieł kulturowych. A więc tragiczna sprzeczność: niepomierny heroizm człowieka, który oddaje swoje siły tworzeniu kultury z jednoczesną świadomością nieubłaganego upadku kultur po osiągnięciu przez nie szczytowego rozwoju. Historia kultury przynosi wystarczającą liczbę faktów potwierdzających prawdziwość tego poglądu. Rozwinął go między innymi polski uczony Ludwik Gumplowicz, który był przed I wojną światową profesorem w Grazu i pisał swoje dzieła po niemiecku. Artur Honegger czy Tadeusz Baird stwierdzają wyraźnie, że ludzkość zbliża się ku przepaści i że dzieła w trudzie tworzone zostaną ostatecznie zniszczone