i całość tę ogarniająca, nieustępliwa, wielka, ślepa miłość. Oto patriotyzm na rosyjską modłę.<br>Nie jest to w dziejach świata zjawisko jedyne. Podobne występowało w średniowiecznej Republice Weneckiej. Serenissima jednak domagała się przede wszystkim lojalności, a nie miłości. Żądała podziwu, nawet kiedy była zbrodniarką. Zwłaszcza kiedy była zbrodniarką. Podziwu, nie miłości. Patriotyzm wenecki nie był napięciem emocji, lecz praworządności. Tym właśnie Wschód do dziś różni się od Zachodu. Intymną, wewnętrzną treść rosyjskiej epopei Pasternaka o doktorze Żywago i jego miłości stanowi wschodni, rosyjski patriotyzm. Czyż więc nie miała racji radziecka cenzura, że się tego przestraszyła? <br>Miała i nie miała. Któż może zaufać