była mocno skłócona ("potępieńcze swary"), dzieląc się na swego rodzaju lewicę i prawicę. Towarzystwo Historyczno-Literackie starało się działać poza czy ponad tym podziałem, należało jednak do kręgu Hôtel Lambert. Dlatego też Mickiewicz to współpracował ściśle z Towarzystwem, to się od niego oddalał. Dlatego też na pierwszego i dożywotniego prezesa Rady Bibliotecznej wybrano<br>księcia Adama Czartoryskiego. Można odnieść wrażenie, że ta orientacja utrzymuje się do dnia dzisiejszego.<br>Na inauguracyjnym posiedzeniu Rady Bibliotecznej w r. 1838 mowę wygłosił nestor emigracji, Julian Ursyn-Niemcewicz. Rosjanie - wołał - zrabowali z Nieświeża w r. 177z 17.000 woluminów, z biblioteki Załuskich w r. 1795 - z00.000