punkcie występowały dwa rodzaje elementów budowy materii: elektron i jądro. Z tych dwóch elementów elektrony należą do tzw. cząstek elementarnych, jądro natomiast ma strukturę bardziej złożoną. Jak widzieliśmy, atom jest układem złożonym. Takim układem, złożonym z innych niż elektrony cząstek elementarnych, protonów i neutronów, jest także jądro, w epoce odkryć Rutherforda uważane za niepodzielne.<br> Cząstki elementarne występują nie tylko w układach, których są elementem składowym. Mogą np. występować jako pociski bombardujące w reakcjach jądrowych, np. często stosowane protony, spełniając tę samą rolę co wiązki lekkich jąder, np. deuteru, helu, azotu, węgla czy tlenu. Poza tym występują w dużych ilościach w pierwotnym