kraje i różne części świata. Kanał Sueski, otwarty w 1869 r., zbliżył Europę do Azji Wschodniej i Południowej, do Afryki Wschodniej i do Australii. Koleje transkontynentalne w Ameryce Północnej (pierwsza w 1869 r.) nie tylko zespalały ze sobą wschód i zachód Stanów Zjednoczonych, ale i przybliżały ogromny ten kraj do Starego Świata. Kolej transsyberyjska, której budowę rozpoczęto w 1891 r., dotarła w 1902 r. do Władywostoku, w 1903 r. do Port Artur i powiązała Europę z Azją Wschodnią. Otwarcie w 1895 r. Kanału Kilońskiego przyśpieszyło i ułatwiło komunikację pomiędzy Morzem Bałtyckim a Morzem Północnym. Kanał Panamski, otwarty w 1914 r. połączył Ocean