167 p.n.e.<br>Przypuszczalnie nie zdarzyło się w tym czasie nic ważnego. Juda stanowiła mikroskopijną, zapadłą prowincję olbrzymiego imperium perskiego. Za zgodą królów perskich była państewkiem teokratycznym rządzonym przez kapłanów, właściwie raczej małą gminą religijną. Żydzi, izolowani od reszty świata, zajęci byli wyłącznie swoimi sprawami. W tym czasie zapewne Stary Testament otrzymał swój dzisiejszy kształt redakcyjny. Kapłani i uczeni w piśmie rozpamiętywali przeszłość i zbierali dokumenty mające wyświetlić przyczyny narodowych nieszczęść. Doszli do przekonania, że Żydzi nieustannie sprzeniewierzali się Jahwe, łamali jego nakazy i dlatego zostali ukarani. W rezultacie Biblia stała się wielkim aktem oskarżenia królów i narodu, dokumentem, który miał