drastycznych zmian prowadzących do zaniku olbrzymich jezior stanowi Bałchasz i Jezioro Aralskie. Zmiana biegu rzeki Ili, w celu napełnienia zbiornika retencyjnego Kapczagajskiego Zbiornika Wodnego, spowodowała obniżenie poziomu wód Bałchaszu (między 1970 i 1987 r.) o 2,2 m. Obniżenie poziomu wód Jeziora Aralskiego było następstwem wykorzystania wód Amu-darii i Syr-darii do nawodnienia użytków rolnych na dużych obszarach. Jezioro straciło ponad 50% zasobów wodnych, a jego powierzchnia uległa zaledwie w ciągu kilkudziesięciu lat zmniejszeniu z 68 000 km<hi rend="upper">2</> (czwarte na świecie) do 33 800 km<hi rend="upper">2</> (siódme na świecie) (ryc. 85). Jezioro Aralskie wypełniło się wodami w późnym plejstocenie (od ok