wykroczył jawnie poza naukę Kościoła, to w każdym razie podnosił wielkie zasługi modernistów w pogłębieniu życia religijnego i sympatią obdarzał czołowych modernistów, Loisy'ego i Tyrrela.<br> Jednak cała ta problematyka rozwija się u niego jako próba pomieszczenia w obrębie wiary katolickiej bezwzględnego i rozpaczliwego pesymizmu - którym sam Zdziechowski nawiązuje do filozofii Wschodu, a pośrednio do Schopenhauera. Nie tylko widok okrutnej i obojętnej natury wywołuje w nim wstręt i odczucie znikomości, marności wszechrzeczy. Kto wnika w siebie, musi spostrzec w sobie pierwiastki łączące go z naturą, musi przyznać, że jako istota biologiczna nie jest niczym innym niż chaosem popędów i pożądań i że