że przyszłość potwierdziła wiele jego obaw. Ale dodam, że owo poszukiwanie dróg wyjścia, ominięcia zagrożeń odnaleźć można nie tylko u Berenta. Po prostu sytuacja była wystarczająco jasna i można było je dostrzec. Chciałbym natomiast zwrócić uwagę na pojawiającą się w tekście o Nietzschem postać diabła, który wyłania się zza pleców Zaratustry. Wiąże się to z pewną interpretacją kryzysu wartości, podsuwającą myśl o jednostronnym trwaniu czy szalonym skoku w zupełnie nową rzeczywistość. W konkretnych prognozach, w ocenie sytuacji politycznej Berent jest od tego jak najdalszy. Ale moim zdaniem jego odczytanie Nietzschego nie jest bynajmniej tak "miękkie", jak by wynikało z tego, co