szpiedzy w strojach dworskich urzędników: sekretarz Friese, marszałek Fryderyk Moszyński. Podejrzliwy ambasador Sievers obawia się, aby król w ostatniej chwili przed abdykacją nie uciekł za granicę, więc pod rozmaitymi pretekstami coraz bardziej ogranicza jego swobodę osobistą. Nieszczęsny monarcha większość swego czasu poświęca na upokarzające starania o urządzenie sobie życia po abdykacji. Poza tym chodzi do kościoła, pilnie czytuje gazety i dyskutuje z poetą Trembeckim na temat przyszłości maszyn latających. "Podtrzymywała go jedynie głęboka, lecz wolna od przesądów pobożność i niesłabnące zainteresowanie dla wielkich wydarzeń europejskich" - notuje z melancholią ks. Stanisław.<br>Po dwumiesięcznym wyczekiwaniu nadchodzi wreszcie paszport z Petersburga. Bratanek czule żegna