PPS zaboru pruskiego i stanowiska tej partii wobec ustawodawstwa antypolskiego.<br>W rozdziale tym stosunkowo wiele miejsca zajmuje analiza działalności Flottwella, który zmierzał do "całkowitego zespolenia obu narodów drogą oddziaływania czasu i dobroczynnej polityki społecznej", prowadzonej w duchu oświeconego państwa biurokratycznego &lt;page nr= 95&gt;. Autor polemizuje przy tym z narodowymi liberałami i Polakami, którzy - aczkolwiek z różnych pobudek - widzieli w tym mężu stanu prekursora późniejszej polityki przymusowej germanizacji. Jego bowiem zdaniem polityka Flottwella wynikała z wiary "w integracyjne siły ponadnarodowej, pruskiej idei państwowości", której akcenty nacjonalistyczne były raczej przytłumione &lt;page nr=95&gt;. Wehler nie formułuje tego jasno, lecz z jego wywodów należy wnioskować, że cały ten "dobroczynny" proces