Wschodnioeuropejscy ekonomiści podkreślali specyfikę swoich problemów i doświadczeń, która zdawała się uniemożliwiać wykorzystanie narzędzi nowoczesnej teorii ekonomii. W istocie, trudność odseparowania sfery polityki i gospodarki oraz nierealność wielu założeń klasycznej teorii ekonomii, dostarczały silnych argumentów za taką izolacją. Tak więc ulepszanie systemu gospodarki centralnie planowanej polegało raczej na podejmowaniu decyzji <hi>ad hoc</> mających zaradzić pojawiającym się sprzecznościom i konfliktom, a nie na świadomym wyborze porządku instytucjonalnego zgodnie z pewną analizą teorii ekonomii. Pod koniec lat osiemdziesiątych pojawiła się jednakże wyraźnie potrzeba teoretycznego wsparcia radykalnych reform. Zmiany polityczne stworzyły możliwość wyjścia poza paradygmat gospodarki centralnie planowanej opartej na własności państwowej; otwarte zostało