między wydajnością gospodarki i nowatorstwem z jednej strony, a indywidualnym pragnieniem osobistego dobrobytu z drugiej. W ten sposób komunizm zdusił wszystko co twórcze w społeczeństwie, wbrew temu, że reklamował się jako najbardziej twórczy i nowatorski ustrój społeczny.<br> To intelektualne fiasko zaciążyło także na komunizmie w skali międzynarodowej. Marksizm-leninizm nie antycypował ani nie rozumiał podstawowych sił, które kształtowały sytuację międzynarodową w dwudziestym stuleciu. Zlekceważył rolę etniczności i nacjonalizmu, wskutek czego międzykomunistyczne konflikty narodowe okazały się niespodziewanym szokiem. Te konflikty wzmagała z kolei wynikająca z nich tendencja poszczególnych partii komunistycznych do wzajemnego oskarżania się o doktrynalną herezję. Tak było w przypadku ideologicznie