socjalistycznym opinia publiczna dojrzała istotną i groźną siłę. Przedtem socjalista wydawał się raczej ideologicznym maniakiem, szkodliwym wprawdzie dla otoczenia, nie dość jednak silnym i niebezpiecznym, by wzbudzać obawę.<br>Co innego owa obcość tradycji narodowej, brak zakorzenienia w narodowych świętościach. To było zauważalne od razu i od razu budziło niechęć i antypatię. Socjaliści, zwłaszcza w pierwszych latach swej działalności, bardzo wyraźnie akcentowali odmienność swej ideologii od dawnych haseł powstańczych - do przyczyn tego odcinania się od idei patriotycznych będziemy jeszcze musieli powrócić w dalszym ciągu naszych rozważań. Niezależnie jednak od całkowitej nawet odmienności programu pozytywnego walki, w działaniu swym występowali przeciwko carskiemu państwu