czasie. Przesłanką w ustalaniu tych parametrów są fazy procesu przemian, którym podlega badany przedmiot, wyróżnione ze względu na stabilność stanu jakości w poszczególnych odcinkach czasu (fazach). Ze względu na celowy udział człowieka w przebiegu zmian jakościowych, można je podzielić na:<br>- zmiany naturalne, wywołane przyczynami i prawami naturalnymi (fizycznymi, meteorologicznymi, chemicznymi, astronomicznymi, biologicznymi itp.),<br>- zmiany sztuczne, wywołane celową działalnością człowieka prowadzoną z uwzględnieniem przyczyn i praw naturalnych.<br>Zmiany sztuczne z założenia są celowe, sterowane, podlegają wartościowaniu i optymalizacji. Operacje wartościowania i optymalizacji zmian jakościowych sztucznych i naturalnych polegają na porównaniu wyników tych operacji, odniesionych do stanów występujących przed zmianą oraz po zmianie