kultury? Jakim myślom współgra, jakim tendencjom basuje? Problem, którego nie mógł zlekceważyć sam Gombrowicz, ponieważ decydował o miejscu, jakie pisarz miał zająć nie tylko w Polsce, ale i w świecie. Właśnie `a propos Dantego Gombrowicz formułuje swe pytanie najostrzej i najbardziej świadomie. Kiedyś w Argentynie - powiada - zagłębiałem wzrok w świecie badając czy mój Czas mnie utwierdza, czy obala. Przez wiele lat te rekonesansy były pozytywne; i nic tak nie pociesza, jak gdy widzisz, że wszystko, ewolucja gustów, pojęć, obyczajów, technik, jest z tobą w przymierzu, otwiera ci drogi. Ale teraz sprawa się skomplikowała. Mnożą się wokół mnie fenomeny, z którymi jestem